Ὁ ἐγκέφαλός μας εἶναι ἕνας ἀφάνταστος ὑπολογιστὴς τοποθετημένος μέσα στὸ κρανίο μας. Σὲ αὐτὸν εἰσχωροῦν ἑκατομμύρια μηνύματα, πληροφορίες περὶ τοῦ πὼς λειτουργεῖ τὸ σῶμα μας καὶ τί συμβαίνει γύρω μας. Ἐπεξεργάζεται ὅλες αὐτὲς τὶς πληροφορίες καὶ στέλνει ἑκατομμύρια ἐντολές, ὅπως τὸν παλμὸ τῆς καρδιᾶς μας, πῶς νὰ ἐξισορροπηθῆ ὁ μεταβολισμός μας, πὼς νὰ πετᾶς μὶα μπάλα, ἤ νὰ φτιάχνης κουλουράκια. Ἀκόμη καὶ τὶ εἴδους φόρεμα πρέπει νὰ φορέσεις. Καταγράφει ἑκατομμύρια πληροφορίες, καὶ εἶναι ἱκανὸ νὰ ἐκφράζη ὅλη τὴν κλίμακα τῶν ἀνθρωπίνων συναισθημάτων, διαθέσεων καὶ ἐμπνεύσεων.
Πῶς ὅμως, ἀφοῦ ὁ ἐγκέφαλος βρίσκεται μέσα στὸ κρανίο μας, στέλνει τὶς πληροφορίες του στὴν καρδιά, στοὺς πνεύμονες, στοὺς ὤμους, στὰ πόδια μας;
Πῶς γνωρίζει ὁ ἐγκέφαλός μας ὅτι ἕνα κουνούπι βρίσκεται πάνω στὸν ἀστράγαλό μας; Ποιὰ εἶναι ἡ σύνδεση μεταξὺ ἐγκεφάλου καὶ ἀστραγάλου;
Μεταξὺ τοῦ ἐγκεφάλου καὶ τοῦ ὑπολοίπου σώματός μας ὑπάρχει τὸ πιὸ ἐξελιγμένο σύστημα ἐπικοινωνίας στὴν γῆ. Συνίσταται ἀπὸ δισεκατομμύρια νευρώνων ποὺ στέλνουν πληροφορίες στὸν ἐγκέφαλό μας καὶ δισεκατομμύρια ἄλλων ποὺ μεταφέρουν πληροφορίες ἀπὸ τὸν ἐγκέφαλο στὸ ὑπόλοιπο σῶμα. Αὐτὸ τὸ σύστημα ἐπικοινωνιῶν ὀνομάζεται νευρικὸ σύστημα.
Οἱ περισσότεροι νευρῶνες ἐμπεριέχονται στὸν νωτιαῖο μυελὸ καὶ ξεκινοῦν ἀπὸ τὸν ἐγκέφαλο, διασχίζουν τὴν ράχη μας, καὶ μετὰ διακλαδίζονται σὲ ὅλα τὰ μέρη τοῦ σώματός μας. Εἶναι σὰν ἕνα χονδρὸ καλώδιο ποὺ ἐμπεριέχει σφιχτοδεμένα τους νευρῶνες του. Ὁ ἐγκέφαλος καὶ ὁ νωτιαῖος μυελὸς συνιστοῦν τὸ κεντρικὸ νευρικὸ σύστημα. Ὀνομάζεται “κεντρικό” διότι εἶναι τὸ κέντρο λήψεως μηνυμάτων καὶ ἀποφάσεων τοῦ σώματός μας. Ἑκατομμύρια νευρικὲς ἴνες ποὺ προέρχονται ἀπὸ τὸν νωτιαῖο μυελὸ καὶ τὸν ἐγκέφαλο, ταξιδεύουν σὲ ὅλο μας τὸ σῶμα.
Εἶναι τόσο πολυάριθμα ποὺ ἐὰν ἔλειπαν τὸ δέρμα, τὰ ὀστᾶ, οἱ μῦες, τὰ αἱμοφόρα ἀγγεῖα καὶ ὄργανα καὶ παρέμεναν μόνο τὰ νεῦρα, θὰ σκιαγραφεῖτο πλήρως τὸ σῶμα σας.
Αὐτὸ θὰσᾶς ἔκανε νὰ κατανοήσετε πόσο πολυάριθμα εἶναι τὰ νεῦρα σας.
Βλάβη
Μία βλάβη στὸν ἐγκέφαλο ἤ στὸν νωτιαῖο μυελὸ μπορεῖ νὰ παραμείνη μονίμως. Γιὰ παράδειγμα, ἕνας νεογέννητος ἐγκέφαλος ποὺ πάσχει ἀπὸ βλάβη ἡ καθυστέρηση δὲν ἰᾶται. θὰ παραμείνη διανοητικῶς καθυστερημένος μέχρι τὴν ἐνηλικίωσή του. Τὸ θῦμα ἑνὸς ἐγκεφαλικοῦ ἐπεισοδίου ποὺ ἔχει ὑποστεῖ ἐγκεφαλικὴ βλάβη συχνὰ παραμένει ἀνάπηρο.
Ἂν κάποια θεραπεία δείχνει νὰ ἔχει ἀποτελέσματα δὲν ὀφείλεται στὴν ἀνάπτυξη νέων νευρικῶν κυττάρων, ἄλλα στὰ ἤδη ὑπάρχοντα νεῦρα ἤ νευρικὰ κύτταρα, ποὺ μαθαίνουν νὰ ἀναλαμβάνουν τὶς λειτουργίες τῶν ἤδη κατεστραμμένων κυττάρων ἤ νευρώνων.
Προστασία
Γιὰ τὴν προστασία τοῦ εὐαίσθητου ἐγκεφάλου καὶ τοῦ νωτιαίου μυελοῦ, ἡ φύση τὰ τύλιξε μέσα σὲ ὀστᾶ.
Ὁ ἐγκέφαλος περικλείεται μέσα σ’ ἕνα στερεὸ ὀστέϊνο κρανίο. Ὁ δὲ νωτιαῖος μυελὸς περιβάλλεται ἀπὸ 33 δακτυλίδια ποὺ ὀνομάζονται σπόνδυλοι. Αὐτὰ τὰ ὀστᾶ εἶναι τοποθετημένα τὸ ἕνα πάνω στὸ ἄλλο σὲ σειρά, μὲ τρύπες στὴ μέση ὅλες παρατεταγμένες. Ὁ νωτιαῖος μυελὸς ταξιδεύει διαμέσου αὐτοῦ τοῦ “διαύλου”. Αὐτὴ ἡ στήλη ὀστῶν ὀνομάζεται σπονδυλικὴ στήλη.
H σπονδυλικὴ στήλη
Ὅταν οἱ ἀρχαῖοι Ἕλληνες ἐρεύνησαν τὶς ράχες τῶν ἀνθρώπων εἶδαν ἐξογκώματα ποὺ ξεκινοῦσαν ἀπὸ τὸν λαιμὸ καὶ κατέληγαν στὰ ἰσχία ἀκριβῶς στὸ τέρμα τῆς ράχης – τὸ ἴδιο ποὺ βλέπουμε καὶ σήμερα. ‘Ἐπειδὴ αὐτὰ τὰ ἐξογκώματα ἔμοιαζαν μὲ ἀγκάθια τὰ ὀνόμασαν ἄκανθες. Τὸ κάθε ὀστοῦν ὀνομάζεται σπόνδυλος.
Ἡ σπονδυλικὴ στήλη εἶναι χωρισμένη σὲ τμήματα: αὐχενικό, θωρακικό, ὀσφυϊκό, ἱερὸ καὶ κοκκυγικό.
Τὸ Ἱερὸν ὀστοῦν (μέρος τῆς λεκάνης)
Κάτω ἀπὸ τοὺς ὀσφυϊκοὺς σπονδύλους (βρίσκουμε τὸ ἱερὸ ὀστοῦν, ἕνα τριγωνικὸ κόκαλο ποὺ συνίσταται ἀπὸ πέντε συνοστεωμένους σπονδύλους. Ἡ λέξη ἱερὸ ὀστοῦν προέρχεται ἀπὸ τὴν ἑλληνικὴ λέξη “ἱερόν” διότι ἐμπεριέχει τὰ ὄργανα ποὺ ἔχουν νὰ κάνουν μὲ τὴν ἱερὰ πράξη τοῦ ἔρωτα, τὸ ἱερὸν ὀστοῦν συνδέεται μὲ τὰ ἰσχία σὲ κάθε πλευρά. Στὴ βάση τοῦ ἱεροῦ ὀστέως βρίσκουμε τὸν κόκκυγα.
Ὁ κόκκυξ (ἡ οὐρά)
Τὸ τελευταῖο μέρος τῆς σπονδυλικῆς στήλης εἶναι ἕνα μικρὸ τμῆμα ὀστέως ποὺ συνίσταται ἀπὸ τέσσερις, μερικὲς φορὲς συνοστεωμένους σπονδύλους. Ὀνομάζεται κόκκυξ = κοῦκος (ἀρχαία ἑλληνικά) διότι οἱ πρῶτοι ἀνατόμοι πίστευαν πὼς ἔμοιαζε μὲ τὸ ράμφος τοῦ κούκου, στὴν πραγματικότητα, εἶναι ὅ,τι ἔχει ἀπομείνει ἀπὸ τὴν ἀνθρώπινη οὐρά. ( Μερικὲς φορὲς τὰ ἀνθρώπινα μωρὰ γεννιοῦνται μὲ ἐπιπλέον κοκκυγικὰ ὀστᾶ ποὺ ἀναπτύσσονται ἐμφανῶς ὡς ἀνθρώπινη οὐρά. Εἶναι συνήθως μικρὰ καὶ εὐκόλως ἀφαιροῦνται χειρουργικά.
Σύνολο
Στὸ σύνολό της, ἡ σπονδυλική μας στήλη συνίσταται ἀπό: 7 Αὐχενικοὺς σπονδύλους (λαιμός), 12 Θωρακικοὺς σπονδύλους ( ράχη), 5 Οσφυϊκούς σπονδύλους (μέση) 1 Ἱερὸν ὀστοῦν (συνίσταται ἀπὸ πέντε συνοστεωμένους σπονδύλους) 4 Κοκκυγικούς σπονδύλους (κάποτε συνοστεωμένους)
Συνολικὸς ἀριθμὸς σπονδύλων:
7 + 12 + 5 + = 24 κινητοί σπόνδυλοι, +
5 συνοστεωμένοι σπόνδυλοι, +
4 κινητοί/συνοστεωμένοι σπόνδυλοι =
33 σπόνδυλοι τῆς ἀνθρώπινης σπονδυλικῆς στήλης.
Λειτουργίες
Προστατεύει τὸν ἐγκέφαλό μας καὶ τὸν νωτιαῖο μυελό.
Στηρίζει τὶς πυελικὲς καὶ θωρακικὲς περιοχές.
Προσφύονται οἱ μῦς, καὶ μᾶς στηρίζει ἐπιτρέποντας τὴν κίνηση.
Στηρίζει τὰ ἰσχία.
Ὅταν ἡ σπονδυλικὴ στήλη χάσει τὴν φυσική της ἰσορροπία καὶ εὐθυγράμμιση μπορεῖ νὰ ἐπιφέρει ἐνόχληση στὸν νωτιαῖο μυελό, στὸν ἐγκέφαλο καὶ στὰ σπονδυλικὰ νεῦρα καὶ νὰ προκαλέσει κάποια ἀσθένεια ἡ ἄλλο πρόβλημα ὑγείας. Ὁ ρόλος τοῦ χειροπράκτορα εἶναι νὰ ἀφαιρέσει τὴν ὄχληση ἀπὸ τὰ νευρικὰ πλέγματα συμβάλλοντας στὴν διατήρηση τῆς ὑγείας καὶ στὴν ἁρμονία τοῦ σώματος. Βλέπε φυλλάδιο: “Προβλήματα Δίσκου / Χειρουργική”.
Μετάφρασις: Κάτ. Τσατοπούλου Επιμέλεια: Σ. Χριστοδουλάρης copyright © by Ted Koren D.C.